Ołówkiem #44: Za dużo przeskoków i głód kontekstu

Komiksy z serii Najwybitniejsi naukowcy wydawanej przez Egmont zupełnie mnie nie przekonały. Są wyjątkowo powierzchownymi miniaturami i trudno powiedzieć, komu mogłyby się podobać. Nie są to biografie twórcze, naukowe. Czytelnikowi bez wykształcenia w danej dziedzinie, bez wcześniejszej świadomości co do wagi dokonań bohatera nie powiedzą nic o tym, dlaczego jest on dla nas istotną postacią. Czy stosujemy jego osiągnięcia w praktyce? Korzystamy z czegoś? Nie zorientowalibyśmy się, gdyby nie posłowia, których autorem jest dr Tomasz Rożek. Czy wobec tego dowiadujemy się więcej o osobistych, rodzinnych losach bohaterów, o ich motywacjach? Także bardzo niewiele. Ich płaskie postaci nie pozostaną w naszych myślach zbyt długo.

Arystoteles: Głód wiedzy

Arystoteles z tego komiksu, zgodnie z założeniami epoki, nie dzieli wiedzy na dziedziny. Zamierza „wiedzieć wszystko o wszystkim”. Rozumie też zawiłości polityki. Czytelnik zapamięta go jako nauczyciela Aleksandra Wielkiego oraz założyciela akademii filozofii. Na pewno jako archetyp naukowca.

Einsten: Przeskok kwantowy

Nieco ciekawsze jest tło społeczne życia Einsteina. Mamy możliwość spostrzec zróżnicowanie religijne w niemieckim społeczeństwie końca XIX wieku, jak i wpływ późniejszego antysemityzmu i narodowego socjalizmu na losy Einsteina. Zupełnie znikąd pojawia się w opowieści towarzyszka życia naukowca, Serbka imieniem Mileva, która dziesięć stron dalej, także bez specjalnego zwracania czyjejkolwiek uwagi, porzuca Alberta skupionego na pracy i klubie dyskusyjnym, który kwituje jej odejście słowami „nie rozumiem, jak mogłem to wszystko zepsuć”. Odkrycia, obliczenia, publikacje i wyjazdy nie układają się w sensowną całość, nie są w żaden sposób skomentowane w samym komiksie (ratuje nas dopiero dr Rożek) i ich znaczenie nie będzie jasne dla laika.

Komiksy te można przeczytać. Nie warto oczekiwać, że na skutek tej lektury dziecko zainteresuje się losami czy to zawodowymi czy to osobistymi bohaterów. Są oni moim zdaniem bezbarwni.

Artystotels. Głód wiedzy (Aristóteles. El deseo de saber), scen. i rys. Jordi Bayarri, przeł. Agata Ostrowska, Najwybitniejsi naukowcy, Story House Egmont, Warszawa 2021.

Einsten. Przeskok kwantowy (Einsten. El salto cuántico), scen. i rys. Jordi Bayarri, przeł. Agata Ostrowska, Najwybitniejsi naukowcy, Story House Egmont, Warszawa 2021.